Hoe (s)preek je over homoseksualiteit?
John Lapré was jarenlang spreker. Tot hij uit de kast kwam. Vanaf dat moment was er geen plek meer voor hem binnen de kerk. Hij miste er de veiligheid die hij nodig had om zichzelf te zijn. Hij miste de bodem van aanvaarding waarover ik het afgelopen jaar veel schreef en sprak. Dat maakt me verdrietig. Boos. Maar ook zoekend. Ik heb namelijk ook niet alle antwoorden op de vraag hoe je moet omgaan met ethische dilemma’s en hete hangijzers als homoseksualiteit. Ik ben daarom blij met Johns persoonlijke verhaal en richtlijnen voor kerken in zijn boek De veilige kerk: Acceptatie van seksuele diversiteit binnen de christelijke geloofsgemeenschap.
Net als John droom ik van een veilige kerk waar iedereen zich welkom voelt: of je nu pro of contra bent. Vanwege die droom vraag ik John om advies. Hoe is het voor hem en zijn partner Lionel om te luisteren naar preken waarin homoseksualiteit ter sprake komt?
Moet er volgens jou eigenlijk wel over homoseksualiteit gepreekt worden?
"Ja!," antwoordt John. "Een open kerk deinst er niet voor terug gevoelige thema’s be(s)preekbaar te maken. Er is in mijn ogen geen enkele goede reden niet over seksualiteit te spreken. Ook homoseksualiteit hoort daarbij.
We moeten onze ogen niet sluiten voor de mensen binnen onze gemeenten die niet heteroseksueel zijn. Deze groep worstelt vaak met allerlei vragen rondom identiteit. Hoe beleef je je seksualiteit en waar trek je je grenzen?
Juist predikanten en voorgangers kunnen van de gemeente een veilige plek maken, waarin onder anderen homoseksuelen ruimte ervaren hun verhaal te vertellen. Dit heeft alles te maken met de manier waarop het thema homoseksualiteit in de preek naar voren komt. De preek is van levensbelang voor de vraag of de gemeente als een warm bad wordt ervaren. Is er in de kerk voldoende ruimte waar je in alle kwetsbaarheid innerlijke worstelingen en vragen op tafel legt? Een preek kan een homojongere aanmoedigen zijn hart te openen of juist via de achterdeur de kerk te verlaten. Op de schouders van predikanten en voorgangers rust dan ook een grote verantwoordelijkheid. Woorden hebben kracht en dat geldt misschien wel in het bijzonder voor woorden over homoseksualiteit."
Heb je tips voor hetero’s om homoproof te preken?
Als je over dit onderwerp spreekt, heb je het over intieme identiteitsvraagstukken van een ander. Verdiep je daarom in de persoonlijke verhalen van homoseksuelen. Leer de wereld kennen die erachter schuilgaat. Laat het thema voor jezelf een gezicht krijgen!
Verklein homoseksualiteit niet tot een thema waar je op grond van de Bijbel van alles over kunt vinden. Het risico bestaat dan dat vergeten wordt dat achter het thema een verhaal schuilgaat, een verhaal van een mens van vlees en bloed met een behoefte aan aanvaarding, geborgenheid en liefde. Wees daarom oprecht bewogen. En mocht je dat niet kunnen, spreek er dan gewoon niet over.
Ik pleit ervoor de ander, dus ook de homoseksueel, over te laten aan de trouwe zorg van God. Vertrouw erop dat God met iedere christen zijn unieke weg gaat. Dan zijn we voorzichtiger met waarheidsclaims en denken we groter. God gaat verder dan ons interpretatievermogen. Wat wij mogen laten zien, is een onvoorwaardelijke liefde richting de ander, ook als wij het met hem of haar oneens zijn. Juist als het schuurt, staan we voor de grote uitdaging samen uit te stijgen boven de onderlinge verschillen, om elkaar te vinden in de levende Christus. Vanuit die basis ontstaat de ruimte met elkaar het gesprek aan te gaan om samen steeds meer te ontdekken wat Gods doel is met ons leven. Daar gaat preken over!
Nog een tip: waak ervoor dat je bij een homo direct denkt aan seksualiteit. Een homo en een homorelatie zijn oneindig veel meer dan dat! Laten we de verseksualisering van de maatschappij niet nog meer invloed in de kerk geven."
John deelt nog een aantal tips:
- Geef ruimte van mening te verschillen. Spreek uit dat ook bij verschil van mening sprake kan zijn van verbinding. Wij kennen ten dele en zoeken allen naar licht, ook als het gaat over dit onderwerp.
- Maak telkens duidelijk dat de kerk een plek is met ruimte worstelingen te delen. Geef aan dat niemand ongelijk wordt behandeld om visieverschillen die niet de kern van het evangelie raken.
- Spreek uit dat het onze christelijke taak is de ander onvoorwaardelijk lief te hebben.
Praatmee