Jacob sloot zijn ogen voor de waarheid (en zijn zonen liepen hun doel mis)
Jozef, het zondagskind uit de Bijbel, komt uit een samengesteld gezin. Hoe actueel kan een oud verhaal zijn? Zo zien we Jacob, een vader met veel kinderen van vier verschillende vrouwen. Kort gezegd hield deze vader het meest van de twee kinderen van zijn lievelingsvrouw, waar Jozef er één van was. Maar kan een vader onderscheid maken in houden van of keek deze vader het liefst alleen naar de zonnige kant van het leven? Door dat te doen bleef hij misschien ver bij zijn eigen schaduwen vandaan. Je zal dat zonnekind of schaduwkind maar zijn, die het schijnbeeld óf schaduwbeeld denkt te moeten dragen.
In mijn boek Verlangen naar thuis lees je hoe vader Jacob worstelde met zijn identiteit. Dat is niet zo gek als je kijkt hoe hij het kind van de rekening werd. Zijn ouders bleven allebei vasthouden aan hun eigen waarheid van de werkelijkheid. Waar zijn vader nog niet overtuigd was dat Jacob het eerstgeboorterecht moest krijgen, leerde zijn moeder hoe Jacob zich moest aanpassen om het hogere doel te bereiken. Door zijn armen te bedekken met een schapenvacht deed Jacob zich sterker voor dan hij was. Hiermee werd de taal van niet goed genoeg zijn moedertaal, de taal die hem zijn hele leven vergezelde. Als een echte Eva had ze veel kennis vergaard en gehandeld vanuit het goed-en-kwaad-principe.
Zoals ieder mens in zijn onderbewustzijn, droegen deze ouders ook hun schaduwkind en zonnekind met zich mee. Met haar zonnekind hield deze moeder vast aan Gods belofte voor haar zoon, maar met haar schaduwkind liet ze het niet op zijn beloop gaan. Om zeker te zijn van de beloofde zegen voerde ze op een doordachte wijze Gods plan zelf uit. Dit soort acties zijn als peuteren aan een cocon: het verstoren van een goddelijk groeiproces werkt vertragend of verwoestend. In Jacobs leven zien we hoe hij bijna zijn hele leven worstelde om vrij te komen van zijn eigen donkere omhulsel. Gevangen door eigen schaduwen kon hij niet voluit leven en daar liep het vaak precies op mank.
De dubbele zegen van zijn vader werd een dubbel gemis: Jacob vluchtte zonder familie en zonder bezittingen. Jacob werd een man waar we onze levensloop misschien wel naast kunnen leggen. Niet zonder de zegen willen leven, maar er niet uit kunnen leven.
Uit angst voor afwijzing was hij onder vaders zegenende handen niet zelf tevoorschijn gekomen. Als je goed kijkt zie je hoe hij de rest van zijn leven zichzelf niet gevonden kreeg. Zo was hij gezegend om heer en meester te zijn, maar werd hij keer op keer geknecht door wat hem overkwam. Zijn rol als vader kreeg hij ook niet duidelijk. Heel begrijpelijk als je geleerd hebt de dingen op te lossen door compromissen te sluiten. Dan kom je niet tot je recht. Je kunt je zelfs afvragen: wanneer ben je dan echt? Jacob dacht misschien vaak het goede te doen vanuit zijn zonnekind, maar als je zijn bedekking weghaalt kom je zomaar het schaduwkind tegen dat verlangt naar goedkeuring. Misschien herken je wel die vermoeiende strijd van Jacob in je eigen leven. Door zijn ogen half te sluiten voor de waarheid hoopte hij dat de werkelijkheid wel meeviel.
Niets was minder waar. Door zelf niet tot zijn recht te komen liepen zijn zonen ook hun doel mis in het leven. Het waren jongens die het schaduwkleed van vader droegen. Op hun overlevingstocht waren ze vaak in het veld te vinden en niet bij vader thuis. Ze aanvaarden hun lot door de dingen niet op te lossen maar elkaar als lotgenoten te versterken. In hun eigen systeem verborgen ze als een duveltje in een doosje hun ware identiteit. Met alle gevolgen van dien. Hoe diep en pijnlijk moet het ego zijn geweest dat ze de spiegeling van Jozef niet meer konden verdragen.
Misschien kun je het niet indenken dat broeders van hetzelfde huis hun eigen broertje verbannen. Maar toch zal het onder onze ogen plaatsvinden waar de innerlijke pijn van gebrokenheid niet wordt verdragen en wordt overgedragen. Het schaduwkind in ons zal één van Jacobs zonen zijn. Je herkent het niet altijd direct, omdat het zich misschien krachtig voordoet, zich aanpast of juist de ander wil redden. Maar wanneer je de bedekking weghaalt ontdek je waar de emotionele pijn zit en de angst voor afwijzing. Buiten het gezichtsveld van anderen ontdek je hoe eenzaam het is en verlangt naar thuis.
Maar wanneer het zonnekind, de Jozef in ons, het schaduwkind aanspreekt om onbevangen te gaan leven, te gaan dromen en aan vaders voeten te gaan zitten, dan kan het zomaar te dichtbij komen. De frustratie kan zich opstapelen wanneer je vanbinnen voelt dat je ver van huis bent, iets met die pijn moet en met de foute keuzes die gemaakt zijn juist door die pijn. Je kan die stem misschien al niet meer verdragen en zoekt bij anderen steun om die ene stem te overschreeuwen. Wanneer het zonnekind licht wil blijven brengen in de donkerste hoeken van je bestaan, wordt juist het slechtste naar boven gehaald waardoor het dingen doet die je nooit voor mogelijk had gehouden. Je verkoopt het zonnekind aan slavendrijvers, zodat het ver weg is van de basis. Het schaduwkind dacht van de spiegeling af te zijn, maar de pijn knaagt door. Wie weet ben je al in de fase dat de hongersnood is toegeslagen en toch op reis gaat naar voedsel. Misschien ben je ondertussen al aangekomen bij de graanschuren en heb je het goud ontdekt dat al die tijd al in je was.
Zo kunnen we met het schaduwkind iedere dag Vaders zegen vragen, maar alleen het zonnekind kan Zijn beeld dragen. Welk beeld draag jij van binnenuit?
In mijn boek vind je alle personages rondom het leven van Jozef. In tegenstelling tot het echte leven komen ze allemaal aan het woord en daarmee misschien allemaal tot hun recht.
Zo mag je gaan luisteren naar je eigen schaduwkind wat vertroost moet worden en zonnekind wat versterkt mag worden. Luisteren naar jezelf geeft een luisterhouding naar de ander. Een houding die om liefde vraagt in je eigen levenshuis.
Wat je ook gaat onthouden van mijn columns of misschien van mijn boek Verlangen naar thuis ik hoop dat je de pijn van het leven onder ogen durft te komen zodat het niet meer de leidraad zal zijn van je leven. Waar gebrokenheid een plek krijgt kom je thuis bij jezelf, waar de hemelse Vader al is. Dat is leven vanuit bevrijdende liefde.
Hij onthult diepe, verborgen dingen, Hij weet wat in duister is gehuld, en het licht woont bij Hem - Daniël 2:22.
Bovenstaand artikel is geschreven door Lize Roest, auteur van het boek ‘Verlangen naar thuis’. Klik hier om het boek te bestellen en neem een kijkje op de site van Lize Roest.
Praatmee